مستندنگاری احیای صنایع دستی
هدف از اجرای این نوع پژوهش، ثبت دقیق جنبههای گوناگون رشتهی مورد بررسی بهمنظور تولید سند یا بهرهگیری از راهکارهای احیای ارائهشده است.
با این نوع پژوهش، جامعترین سند در زمینهی رشتهی مورد بررسی حاصل میشود. همچنین، رشتهی موردنظر به علاقهمندان و سرمایهگذاران معرفی شده که این امر در رونق بیشتر رشته و جلوگیری از منسوخشدن آن نقش مهمی ایفا میکند.
افزون بر این، درصورت منسوخبودن رشتهی مورد بررسی، میتوان با بهرهگیری از نکات آسیبشناسی و راهکارهای احیای رشته، میتوان به احیا و رونق دوبارهی رشته کمک نمود.
جنبههای مختلفی که در این نوع پژوهش بررسی میشود، اغلب شامل خاستگاه و پیشینهی تاریخی رشته؛ محل جغرافیایی رشته؛ پیشههای مرتبط با رشته؛ مواد اولیه، کارگاهها؛ ابزراشناسی؛ فرآیند تولید؛ منابع انسانی؛ شناسایی محصولات، نقوش و رنگهای مورد استفاده؛ مسائل اقتصادی؛ جایگاه اجتماعی؛ جنبهی فرهنگی، آسیبشناسی و مراحل عملیاتی احیای رشته است.
مطالب بخش تاریخی و فرهنگی این نوع پژوهش، با رجوع به منابع تاریخی ازقبیل سفرنامهها، دیوانهای اشعار، گزارشهای کهن، متون تاریخ هنر، کاتالوگهای موزهای و … بهدست میآید.
مطالب تخصصی نیز به دلیل نبود یا کمبود منابع کتابخانهای در رشتهی مورد برسی، اغلب بهصورت میدانی و براساس گفتههای صنعتگران و دستاندرکاران؛ گفتههای کارشناسان و اهالی بومی؛ یادداشتهای پراکنده و غیررسمی افراد؛ عکسها و اسناد موجود در بایگانیهای خصوصی؛ اسناد موجود در نهادها و ادارات منطقه؛ اشیای موجود در موزهها و درنهایت مشاهده و بررسی کارگاهها، مواد اولیه، دستگاهها و ابزارها، محصولات، فرآیند تولید، نقشمایهها، کاربرد محصولات و … گردآوری میشود.
در این پژوهش، خصیصههای بومی رشته با دقت تعیین شده و واژهها و اصطلاحات تخصصی رشته براساس اصول آوانگاری با گویش محلی ارائه میشود.
در این صفحه، نمایۀ پژوهشهای مستندنگاری من در برخی از گرایشهای صنایع دستی ایران، ارائه شدهاست: