مستندنگاریِ احیای ورشوسازی دزفول
عنوان پژوهش: مستندنگاریِ احیای ورشوسازی دزفول
تاریخ پایان پروژه: مهرماه 1391
مشخصات ظاهری: قطع A4، صحافی با جلد گالینگور، 170 صفحه، رنگی / دارای عکس و جدول.
محل نگهداری: تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی +++ اهواز، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان، واحد پژوهش +++ مؤسسهی پژوهش هنر برزان
کارفرما: ادارۀ کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خوزستان
پژوهشگر: عباس رحیمی
روش گردآوری دادهها: میدانی – کتابخانهای
منابع و مآخذ:
– گفتههای آقایان رضا گل، رحمان گل، مانده قنداقساز، مهدی ترابیکیا و موسی پرویزیان؛ اساتید سابق ورشوسازی در دزفول.
– گفتههای آقای محمدجواد ورشوساز، استاد سابق ورشوسازی در رامهرمز.
– گفتههای آقای قاسم ورشویی، استاد سابق ورشوسازی در بهبهان.
– مشاهده و بررسی کارگاه ورشوسازی آقای رحمن گل، واقع در بازار قدیم دزفول.
– احسانی، محمدتقی (1382)، هفت هزار سال فلزکاری در ایران، تهران، علمیو فرهنگی.
– وارد، ریچل (1384)، فلزکاری اسلامی، ترجمهی مهناز شایسته فر، چاپ اول، تهران، موسسۀ مطالعات هنر اسلامی.
– توحیدی، فائق (1386)، مبانی هنرهای: فلزی نگارگری سفالگری و منسوجات معماری خط وکتابت، چاپ اول، تهران، سمیرا.
– پورکاظم، کاظم، جغرافیای تاریخی خوزستان، جلد اول، چاپ اول، اهواز، آیات.
– دهخدا، علیاکبر (1362)، لغتنامه، زیر نظر دکتر محمد معین، ج 45، تهران.
– آیتاللهزادهی شیرازی، باقر، «بررسی هنر فلزکاری در دوران سلجوقی»، فصلنامۀ هنر، شمارهی 3.
– پرایس، کریستین (1380)، تاریخ هنر اسلامی، ترجمهی مسعود رجبنیا، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی.
– پوپ، آرتور و دیگران (1364)، شاهکارهای هنری ایران، اقتباس پرویز ناتل خانلری، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی.
فهرست مطالب:
فصل اول. دیرینهشناسی ورشوسازی دزفول
– خاستگاه افسانهای و واقعی ورشوسازی | ص 2
– پیشینهی تاریخی ورشوسازی | ص 4
– پراکندگی جغرافیایی ورشوسازی در ایران | ص 11
– محل جغرافیایی ورشوسازی دزفول | ص 12
– حرفههای مرتبط با ورشوسازی | ص 15
فصل دوم. موادشناسیِ ورشوسازی دزفول
– مواد مصرفی ورشوسازی دزفول | ص 19
– مواد مصرفی مورد استفاده در مرحلهی ساخت بدنهی محصولات ورشو | ص 19
– مواد مصرفی برای مرحلهی تزئین محصول (قلمزنی و مشبککاری) | ص. 21
– منابع و محلهای تهیهی مواد مصرفی ورشوسازی دزفول | ص 22
– معیارهای سنجش و انتخاب مواد اولیهی ورشوسازی دزفول | ص 22
فصل سوم.کارگاههای ورشوسازی دزفول
– توصیف فضای کارگاه ورشوسازی | ص 24
فصل چهارم. ابزارشناسی ورشوسازی دزفول
– ابزارها و ادوات مورد استفاده در ساخت بدنهی محصولات ورشو | ص 28
– ابزارها و ادوات مورد استفاده در ساختن قیر | ص 42
– ابزارها و ادوات مورد استفاده در تزئینات محصولات ورشو (مشبککاری، قلمزنی و …) | ص 43
فصل پنجم. مراحل اجرایی ورشوسازی دزفول
– مراحل و شیوهی ساخت محصولات ورشو 50
– تقویم زمانی کار | ص 70
– چگونگی تقسیم کار | ص 70
– ساعات کار | ص 70
فصل ششم. منابع انسانی ورشوسازی دزفول
– موقعیت شغلی استادکاران ورشوسازی دزفول | ص 72
– موقعیت شغلی کارگران در کارگاه ورشوسازی دزفول | ص 72
– جنس و سن ورشوسازان دزفول | ص 73
– رابطهی استاد- شاگردی در ورشوسازی دزفول | ص 73
– پیشکسوتها و اساتید شاخص ورشوسازی دزفول | ص 74
فصل هفتم. محصولات ورشوسازی دزفول
– نام و ابعاد محصولات ورشوسازی دزفول | ص 77
– نقوش و طرحهای مورد استفاده، الگوهای کار و چگونگی انتقال به محصولات ورشو در دزفول | ص 85
– خطنوشته در محصولات ورشوسازی دزفول | ص 88
– نوع کاربرد و استفاده از محصولات ورشوسازی در دزفول و سایر مناطق | ص 88
فصل هشتم. مسائل اقتصادی ورشوسازی دزفول
– نوع و میزان سرمایهگذاری ثابت و متغیر در ورشوسازی دزفول | ص 90
– دستمزد استادکاران و دیگر عوامل انسانی تولید محصولات ورشو | ص 90
– چگونگی تولید و توزیع و عرضه و فروش محصولات ورشو | ص 91
– چگونگی ارزیابی قیمت محصولات ورشو | ص 91
فصل نهم. جایگاه و منزلت اجتماعی ورشوسازی دزفول
– جایگاه هنر- صنعت ورشوسازی دزفول در جامعه | ص 93
– ارزش و اعتبار محصولات ورشو در منطقهی دزفول | ص 93
– جایگاه و منزلت ورشوسازان در دزفول | ص 94
فصل دهم. آسیبشناسی ورشوسازی دزفول
– مطالعات جامع بهمنظور آسیبشناسی ورشوسازی دزفول | ص 96
– مطالعات امکانسنجی حیات مجدد و ادامهی فعالیت پایدار در ورشوسازی دزفول با توجه به دادههای مطالعات آسیبشناسی | ص 97
فصل یازدهم. زمینههای فرهنگی ورشوسازی دزفول
– واژهها، اصطلاحات رایج، افسانهها، حکایات و ضربالمثلها پیرامون ورشوسازی | ص 116
– نقوش رایج در ورشوسازی دزفول؛ نمادشناسی و معانی مربوطه | ص 135
– مقولهی آموزش در ورشوسازی دزفول | ص 141
– دین و مذهب در ورشوسازی دزفول | ص 141
– فرهنگ عامه در ورشوسازی دزفول | ص 141
فصل دوازدهم. مراحل اجرایی و عملیاتی در احیای ورشوسازی دزفول
– سیاستهای پشتیبانی به منظور احیای ورشوسازی دزفول | ص 143
– بیان ضرورت احیای صنعت ورشوسازی برحسب شرایط اقتصادی | ص 146
– تعیین و بیان ضرورت احیای صنعت ورشوسازی برحسب شرایط فرهنگی و هنری | ص 161
فهرست منابع و مآخذ | ص 169
پیوستها
پیوست 1. نشانیها | ص 181
پیوست 2. فهرست موضوعات و منابع تصاویر | ص 182