استاندارد ملی «نگارگری ایرانی- ویژگیها و آیین کار»
عنوان استاندارد: صنایع دستی– نگارگری ایرانی- ویژگیها و آیین کار
(Handicrafts – Iranian miniature– Specifications and Code of practice)
شمارهی ثبت: 21603
چاپ اول: 1395
مشخصات ظاهری: 37 صفحه، رنگی/ دارای تصویر و جدول.
محل انتشار: وبسایت سازمان ملی استاندارد ایران (برای دریافت فایل پی.دی.اف.، اینجا کلیک کنید)
کارفرما و ناظر: سازمان ملی استاندارد ایران
مجری: عباس رحیمی
روش گردآوری دادهها: میدانی – کتابخانهای
منابع:
– گفتههای نگارگران پیرامون ابزارها، مواد اولیه، محصولات و جنبههای مختلف نگارگری ایرانی.
– مشاهده و بررسی در رشتهی نگارگری ایرانی.
فهرست مطالب:
پیشگفتار
مقدمه
1 – هدف و دامنۀ كاربرد
2- مراجع الزامی
3- اصطلاحات و تعاریف
4- ویژگیهای ابزارهای تولید
5- ویژگیهای مواد اولیه
6- ویژگیهای محصول نهایی
6-1- ساختار
6-2- ثبات رنگ در برابر نور
6-3- ابعاد
6-4- عیبهای ظاهری
7- ویژگیهای عناصر تصویری و رح ترکیببندی رنگی
7-1- عناصر تصویری
7-2- ترکیببندی رنگی
8- آیین کار
8-1- آمادهسازی مواد اولیه
8-2- طراحی و انتقال طرح
8-3- قلمگیری قهوهای
8-4- رنگگذاری
8-5- طلاگذاری / نقرهگذاری و مهرهکشی
8-6- قلمگیری نهایی
8-7- ساختوساز با استفاده از پرداز یا دمشو
8-8- ایجاد حاشیۀ بوم
8-9- جدولکشی
9- بستهبندی
10- نشانهگذاری
11- راهنمای نگهداری محصول
پیوست الف (آگاهیدهنده): نمونههای آثار نگارگری ایرانی
کتابنامه
دبیر: عباس رحیمی (کارشناسی صنایع دستی / کارشناسی ارشد عکاسی)؛ عضو هیئت علمی دانشگاه / موسسۀ پژوهش هنر برزان
رئیس: محمدرضافام، حمید (کارشناسی ارشد نقاشی)؛ کارشناس- موسسۀ پژوهش هنر برزان
ویراستار: فریده مواجی (کارشناسی مهندسی کشاورزی) رئیس ادارۀ نظارت بر اجرای استاندارد ادارۀ کل استاندارد استان بوشهر
سایر اعضای کمیسیونهای فنی:
– مجید برقانی (کارشناسی ارتباط تصویری)؛ کارشناس- موسسۀ پژوهش هنر برزان
– سمیه حقوقیفرد (کارشناسی ارشد پژوهش هنر)؛ کارشناس- ادارۀ کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس
– حقیقی، حمیده (کارشناسی ارشد پژوهش هنر)؛ مدیرعامل- موسسۀ پژوهش هنر برزان
– مینا دایی (کارشناسی ارشد شیمی)؛ کارشناس- ادارۀ کل استاندارد استان خوزستان
– فاطمه رنجبر (کارشناسی صنایع دستی)؛ کارشناس- سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
– حسین شجاعی (دکترای پژوهش هنر)؛ کارشناس- موسسۀ پژوهش هنر برزان
– ابراهیم گنجیان (کارشناسی ارشد نقاشی)؛ هنرمند نگارگر- عضو مستقل
– علی یزدانی (کارشناسی ارشد هنراسلامی)؛ هنرمند نگارگر- عضو مستقل
معرفی نگارگری ایرانی، هدف و دامنهی کاربرد استاندارد:
نگارگری ایرانی یا نقاشی ایرانی، نوعی نقاشي تزیینی است كه در آن، تصاویر ظریف و بهطور عمده ریزنقش با ترکیببندی و مفهوم منحصربهفرد و با عدم تأکید بر ژرفانمایی و كالبدشناسي، روی سطح موردنظر ایجاد میشود.
نگارگری ایرانی که در اشتباهی رایج و عامیانه به نام مینیاتور شناخته میشود، برای مصورسازی کتابها یا برای تولید آثار تصویری مستقل کاربرد دارد.
نگارگری ایرانی، با ادبیات، مفاهیم دینی و عرفانی، روایات تاریخی و مسائل روزمرۀ اجتماعی و فرهنگی ارتباط مستقیم دارد و ویژگیهای معنایی، صوری و فنی آثار نگارگری ایرانی، از آثار تصویری سایر فرهنگها کاملاً متمایز است.
در نگارگری، رویدادها و موقعیتها برمبنای خیال و یا واقعیت و با دخالت برداشتهای شخصی، احساسات انسانی و تجربههای آزاد طراح از موضوعات، با بیان مستقل و روشهای گوناگون در قالب تصویر به نمایش درمیآیند.
با توجه به گستردگی تولید آثار نگارگری در اغلب مناطق ایران، سطح بالای تولیدات و کاربردهای متنوع، برای حفظ اصالت و گسترش اصولی این هنر، تدوین استاندارد ملی ویژگیها و آیین کار نگارگری ایرانی ضرورت یافته است.
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین ویژگیهای ابزارهای تولید، مواد اولیه، ساختار محصول نهایی، عناصر تصویری و طرح، آیین کار، بستهبندی و نشانهگذاری محصولات نگارگری ایرانی است.
این استاندارد برای انواع نگارگری ایرانی کاربرد دارد.
این استاندارد برای سایر گرایشهای صنایع دستی مستظرفۀ ایران کاربرد ندارد.