استاندارد ملی «ابریشم‌بافی خوزستان- ویژگی‌ها»

عنوان استاندارد: صنایع دستی– ابریشم‌بافی خوزستان- آیین کار
Handicrafts –Khuzestan Weaving Silk – Code of practice
شماره‌ی ثبت: 2-21139
چاپ اول: 1395
مشخصات ظاهری: 61 صفحه، رنگی/ دارای عکس و طرح.
محل انتشار: وب‌سایت سازمان ملی استاندارد ایران (برای دریافت فایل پی.دی.اف.، این‌جا کلیک کنید)
کارفرما: اداره‌ی کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خوزستان
مجری: عباس رحیمی
ناظر: سازمان ملی استاندارد ایران

روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای
منابع:
– گفته‌های ابریشم‌بافان استان خوزستان پیرامون ابزارها و فرآیند تولید در ابریشم‌بافی.
– مشاهده و بررسی در رشته‌ی ابریشم‌بافی.

فهرست مطالب:
– پیش‌گفتار
– مقدمه
– هدف و دامنۀ كاربرد
– مراجع الزامی
– اصطلاحات و تعاریف
– ابزارهای تولید
– آیین کار
– تهیۀ مواد اولیه
– نخ‌ریسی
– آماده‌کردن نخ‌های تار (چله‌ها) برای بافندگی
– چله‌دوانی (تنیدن)
– چله‌کشی
– ماسوره‌پیچی
– بافندگی
– رنگرزی منسوج ابریشم
– پیوست الف (آگاهی‌دهنده) کتاب‌نامه

اعضای کمیسیون‌های فنی:
دبیر: عباس رحیمی (کارشناسی صنایع دستی / کارشناسی ارشد عکاسی)؛ عضو هیئت علمی دانشگاه / موسسۀ پژوهش هنر برزان
رئیس: حمیده حقیقی؛ (کارشناسی ارشد پژوهش هنر)؛ موسسۀ پژوهش هنر برزان
سایر اعضا:
ویراستار: فریده مواجی (کارشناسی مهندسی کشاورزی) رئیس ادارۀ نظارت بر اجرای استاندارد ادارۀ کل استاندارد استان بوشهر
– مجید برقانی؛ (کارشناسی ارتباط تصویری)؛ کارشناس موسسۀ پژوهش هنر برزان
– ابوالقاسم جولاگنج پور؛ (کارشناسی آموزش ابتدایی)؛ هنرمند ابریشم‌باف
– سمیه خسرویراد؛ (کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی)؛ کارشناس اداره کل میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان
– مژده دائی؛ (کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی)؛ کارشناس
– مینا دائی؛ (کارشناسی ارشد شیمی)؛ کارشناس ادارۀ کل استاندارد استان خوزستان
– منصوره رضوی؛ (کارشناسی ارشد مردم‌شناسی)؛ کارشناس اداره کل میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان
– محمد شریف‌زادگان؛ (کارشناسی ارشد مهندسی صنایع)؛ عضو هیئت علمی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد مسجدسلیمان
– راضیه شیرانی؛ (کارشناسی ارشد صنایع دستی)؛ مدرس دانشکده هنر دانشگاه شهرکرد
– معصومه صلاحی؛ (کارشناسی صنایع دستی)؛ کارشناس معاونت صنایع‌دستی استان خوزستان
– سمیرا عباسی؛ (کارشناسی ارشد مدیریت فرش)؛ کارشناس موسسۀ پژوهش هنر برزان
– نسرین غزنوی؛ (کارشناسی ارشد صنایع دستی)؛ معاون صنایع‌دستی استان خوزستان
– مانیا غضنفری؛ (کارشناسی ارشد پژوهش هنر)؛ کارشناس موسسۀ پژوهش هنر برزان
– امیرعباس کاویانی؛ (دکترای مدیریت استراتژیک)؛ معاونت توسعه و برنامه‌ریزی ادارۀ کل میراث فرهنگی؛ صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان
– محمدمهدی متولی طاهر؛ (کارشناسی ارتباط تصویری)؛ کارشناس موسسۀ پژوهش هنر برزان
– فاطمه مصیبی؛ (کارشناسی صنایع دستی)؛ مدرس دانشکده هنر دانشگاه شهرکرد
– مینا ناصری؛ (کارشناسی طراحی فرش)؛ کارشناس- موسسۀ پژوهش هنر برزان

معرفی ابریشم‌بافی خوزستان، هدف و دامنه‌ی کاربرد استاندارد:
ابریشم‌بافی (قَزبافی) خوزستان، یکی از رشته‌های نساجی سنتی ایران است که در آن، با استفاده از دستگاه پارچه‌بافی دو- وردی، منسوج ساده‌باف سفیدرنگ از جنس الیاف ابریشم طبیعی بافته‌می‌شود.
در گذشته، شکل رنگرزی‌شدۀ منسوج ظریف ابریشم (قز)، به‌صورت چادر زنانه و با نام چادرقزی کاربرد داشته‌است و اکنون نوع ساده‌باف و سفیدرنگ آن تولید شده و برای پوشش سر زنان عرب منطقه به‌کار می‌رود و به‌عنوان یکی از اقلام صادراتی به کشورهای منطقه نیز کاربرد دارد.
محصول ابریشمی تهیه‌شده از منسوج ابریشم در میان زنان عرب ایران و کشور‌های عرب‌نشین حوزۀ خلیج‌فارس، شهرت و اعتبار‌ ویژه‌ای دارد.
ازآنجا که منسوج ابریشم در تهیۀ یکی از معروف‌ترین پوشاک محلی زنان عرب ایران کاربرد داشته و دارای ارزش فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است؛ تدوین استانداردهای ملی مربوط به این محصول به‌منظور حفظ و توسعۀ آن اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین ویژگی‌های ابزارهای تولید و تعیی آیین کار ابریشم‌بافی خوزستان است. این استاندارد برای ابریشم‌بافی خوزستان کاربرد دارد. این استاندارد برای‌‌ سایر رشته‌های پارچه‌بافی سنتی ایران کاربرد ندارد.

Scroll to Top